Hz. Peygamber’e ilk vahyin inişiyle temeli atılan İslâm medeniyeti, dünyanın en büyük medeniyetlerinden biridir. Hz. Peygamber hayattayken Arabistan’a, daha sonra da Atlas Okyanusu’ndan Çin’e kadar geniş bir alana hâkim olan Müslümanlar, İslâm medeniyetinden sonra asırlardır dünya tarihine damgasını vuran Batı medeniyetinin gelişmesine önemli katkılar sağlamışlardır. 
İslâm medeniyetlerinin temel dinamiklerinin başında İslâm dini gelmektedir. İslâm inancının farklı coğrafyalarda ve farklı zamanlarda, küçük farklarla da olsa yaşama şansı bulması, İslâm dininin içtihat kapısını açık tutmasının sonuçlarındandır.
İslâm medeniyetinin gelişmesine geleneklerin de önemli katkısı olmuştur. İslâm dini, vahye ve Peygamber’in uygulamalarına ters düşmeyen geleneklerin varlığını kabul etmiş; yaşamasına izin vermiştir. Tarihsel İslâm’ın oluşmasının üzerinde geleneklerin hissedilir bir ağırlığı bulunmaktadır.
İslâm medeniyeti gibi, hem coğrafî hem de tarihsel bakımdan ihata edilmesi güç olan bir medeniyeti birkaç yüz sayfalık bu çalışmanın olanakları çerçevesinde ele almaya çalıştık. Bu bağlamda İslâm medeniyetinin daha çok Anadolu’ya uzanan yönünü vurgulamaya özen gösterdik.
İslâm medeniyetinin muhteşem günlerini tekrar görmemiz dileğiyle…