Ayasofya çözülmeyi bekleyen çok sayıda gizemiyle her zaman ilham kaynağı olmuştur. Türkolog Ali Canip Olgunlu, “Ayasofya / Karadaki En Büyük Yelkenli” isimli kitabında, Ayasofya ile ilgili çözdüğü yeni gizemleri anlatıyor.

• Ayasofya’daki Tanrı’nın işaretini gördünüz mü?
• Ayasofya’da Hz. İsa’yı sembolize eden gül ile Hz. Muhammed’i temsil eden gül aynı mıdır?
• Hz. Süleyman ve hızır makamı Ayasofya’nın neresindedir?
• Meryem Ana’nın Ayasofya’da göründüğü yer neresidir?
• İmparator Leon’un gayri meşru çocuğu Ayasofya’da vaftiz edildi mi?
• Ayasofya’nın zemininde görünen cennetten çıkan dört nehrin adı nedir?
• Kutsal Kâse’nin Ayasofya’nın kubbesi olduğunu biliyor muydunuz?
• Masonlar’ın Ayasofya’daki sembollerini farkettiniz mi?
• Fatih Sultan Mehmet Ayasofya’yı camiye çevirdikten sonra göz hizasından yukarıdaki mozaiklere neden dokundurmadı?
• Hz. Hüseyin’in levhası üzerindeki gözyaşını farkettiniz mi?
• Ayasofya’daki mezarı açılan o kralın kemikleri neden köpeklere atıldı?
• Prometheus ile İsa neden aynı şekilde çarmıha gerildi?
• Hristiyanlar’ın tabutları neden altı köşelidir?
• Lahitlerin üzerindeki güvercinle cami duvarlarına yaptırılan güvercinlikler aynı anlama mı geliyor?
• Hristiyanlar’daki resim yasağı nereden geliyor?

Meryem Tanrı’nın mı, insanoğlu İsa’nın mı annesi?”