Ermeni soykırımından kurtulan iki gencin hikâyesi
Amerikalı tiyatrocu ve eğitimci Richard Kalinoski, oyun yazarlığı kariyerinde dönüm noktası olacak olan “Aydaki Canavar” adlı oyunu 1991 yılında yazmaya başladı. Eser kısa sürede tüm dünyada büyük ilgi gördü, defalarca oynandı ve birçok ödül kazandı. I. Dünya Savaşı’nın yarattığı büyük yıkımdan kurtulmayı başarmış iki Ermeni gencin, onlara kucak açan yeni bir ülkede, Amerika’da hayata yeniden tutunmaya çalışma serüveni üzerine kurulu olan bu oyun, ele aldığı konunun tarihsel ve mekânsal yaşanmışlıklara dayalı kendine has boyutlarını tümüyle aşan bir evrenselliğe, Saroyanesk bir sıcaklığa ve samimiyete sahip. Yazar oyunun Türkçe baskısına yazdığı önsözde, eseri yazdığı dönemlerde bu eserin Türkiye’de yayınlanacağını tahmin bile edemeyeceğinden bahseder. Aslında aynı tarihlerde belki de Türkiye’de yaşayan çok sayıda onurlu entelektüel ve vatandaş da bunu hayal edemezdi. Ama bugün Türkiye’de yaşayan pek çok insan, katı bir ulusalcı eğitimden geçmelerine ve çocukluklarından itibaren geçmişe resmi tarihin dar penceresinden bakmaya zorlanmalarına rağmen “Aydaki Canavar”ın çok uzağımızda olmadığını kavrayabilecek olgunluğa erişti. İşte bu yüzden Kalinoski’nin yıllar ve kilometrelerce uzağımızdan bize ulaşan insani mesajı, oyunun yazılmasına vesile olan ve bir daha asla yaşanmasını istemediğimiz trajik olaylara şahitlik etmiş bu topraklarda bir karşılık bulacaktır.