Bugüne kadar hilafet hakkında birçok kitap yazılmıştır. Söz konusu
kitapların bir kısmında hilafet kurumu ya ideolojik çatışmaların konusu
yapılmış ya da kurumla ilgili teorik bilgi verilmekle yetinilmiştir. Kuşkusuz
geçmişte yapılan çalışmalarla, kitabımızın konusu arasında benzerlikler
olması kaçınılmazdır. Bununla birlikte biz burada halifeliği, İslâm
dünyasında ortaya çıkmış önemli bir kurumun tarihini anlatmak üzere ele
alacağız. Burada amacımız hilafetin meşruiyetini tartışmak değil, kurumun
tarihî süreçte geçirdiği aşamaları ele almak, kısacası hikâyesini
anlatmaktır. Bu çerçevede hilafet ve saltanat kurumlarının kökenine ve
gelişim sürecine inilerek kurumun yapısı tasvir edilmeye çalışılacaktır.
Elinizdeki çalışmanın bir başka amacı da hilafet kurumunun tarihî
gelişimini ideolojik bir saplantıya girmeden ortaya koymaktır. Temel hedef,
iki uca kayma eğilimi yüksek ideolojik yaklaşım sahiplerinin iddialarını
temellendirmek değil, hilafet kurumunun tarihî gelişimini tasvir etmektir.
Ulaşılan sonuçların kimin görüşünü beslediği ya da kimin görüşünü
reddettiği hususu bu çalışmanın konusu değildir.